en
POLECAMYDotknij Gotyku w Toruniu
POLECAMYZrób samodzielnie pierniki
POLECAMYZWIEDŹ TORUŃ Z KUFLEM PIWA!
POLECAMYPOZNAJ WIELKĄ TWIERDZĘ TORUŃ

Bydgoszcz

W skrócie
► prawa miejskie: 1346
► miasto-powiat grodzki, obok Torunia jedna z dwóch stolic województwa kujawsko-pomorskiego (siedziba Urzędu Wojewódzkiego), liczy 330 038 mieszkańców (2022.12.31.), od 2004 r. siedziba diecezji bydgoskiej
► położone 47 km na północny-zachód od Torunia (droga krajowa nr 10 i nr 80), nad Brdą i Kanałem Bydgoskim, wschodnie granice miasta opierają się o Wisłę
► zabytki głównie na Starym Mieście i w Śródmieściu
► inne atrakcyjne miejsca niedaleko:
Koronowo - zespół poklasztorny cystersów z XIV w. (21 km na płn.)
Ostromecko - zespół parkowo-pałacowy (14 km na wsch.)
► międzynarodowa atrakcyjność turystyczna:  (zobacz znaczenie gwiazdek tutaj)
 
 
Tzw. "Wenecja bydgoska" jest jednym z najbardziej malowniczych miejsc w Bydgoszczy
 
 
 
  Hotele w Bydgoszczy
  Okolice Bydgoszczy
 

O Bydgoszczy | Historia Bydgoszczy

Bydgoszcz nie jest miastem typowo turystycznym.
Jest ośrodkiem gospodarczym, kulturalnym, naukowym. Posiada m.in. filharmonię, operę, teatr dramatyczny, kilka szkół wyższych, w tym Uniwersytet Kazimierza Wielkiego (utworzony w 2005 r.), Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy (utworzony w 2006 r.), Collegium Medicum UMK w Toruniu, Akademię Muzyczną.
Dominuje tu przemysł chemiczny, spożywczy, drzewny, elektrotechniczny.
 
Pierwsze pisane wzmianki o Bydgoszczy jako o niewielkim kujawskim grodzie warownym pochodzą z 1238 r. Nazwa “Budegac", jaka się wtedy pojawiła, została odnotowana prawdopodobnie przez krzyżackiego zakonnika, w dokumencie dotyczącym stosunków między Zakonem krzyżackim a księciem kujawskim Kazimierzem. W latach 1331-1337 gród przejściowo znajdował się pod panowaniem krzyżackim. Po polsko-krzyżackim pokoju kaliskim w 1343 r. król Kazimierz Wielki postanowił stworzyć z Bydgoszczy porządny gród, mogący skutecznie odeprzeć ewentualne najazdy Krzyżaków, a także konkurować z Toruniem (o stosunkach toruńsko-bydgoskich tutaj), aby omijać jego prawo składu i tym samym podważyć ekonomiczną potęgę Zakonu. Król zbudował więc w Bydgoszczy zamek i osadę, której w 1346 roku nadał prawa miejskie. Wytyczony obszar miasta zajmował ok. 10 ha, otoczony był drewnianą palisadą (mury obronne zbudowano dopiero w latach ok. 1450-1520 tylko od południa), a zabudowa murowana pojawiła się dopiero po poł. XVI w.
 
W XV i XVI w. Bydgoszcz rozwijała się jako ośrodek handlu zbożem (na Północy miasto tuż za Toruniem i Grudziądzem stało się największym dostarczycielem zboża do portu gdańskiego) i solą (prawo składu otrzymane w 1522 r. było drugim po składzie toruńskim); wówczas Bydgoszcz - znajdując się w województwie inowrocławskim - przeżywała swój największy rozkwit, osiągając w 1. poł. XVII w. maksymalną liczbę mieszkańców niecałe 5 tys. (więcej tutaj), plasując się tym samym w gronie miast średnich Rzeczypospolitej. W latach 1594-1686 działała w Bydgoszczy mennica państwowa, która obok mennicy toruńskiej była drugą w okolicy (jednak w przeciwieństwie do toruńskiej ta była własnością królewską, a Bydgoszcz nie posiadała prawa bicia własnej monety). Nie zdołał się jednak w Bydgoszczy wytworzyć większy niż lokalny ośrodek rzemieślniczy, tym bardziej artystyczny i intelektualny.
Pod względem prawnym i ustrojowym Bydgoszcz w Rzeczypospolitej przedrozbiorowej nie różniła się od wielu innych miast polskich, będących własnością królewską: faktyczną władzę administracyjną i sądową w mieście sprawował przedstawiciel króla - starosta, dbający przede wszystkim o interesy władcy. Niewielką władzę rzeczywistą posiadała natomiast miejska rada. Więcej o ustroju Bydgoszczy tutaj.

Bydgoszcz nie zaistniała w historii powszechnej żadnym ważnym wydarzeniem, a jedynym większym - chociaż negatywnym dla Polski - były zawarte tu w 1657 r. tzw. traktaty welawsko-bydgoskie - "wieczyste przymierze" pomiędzy elektorem brandenburskim, władcą Prus Książęcych Fryderykiem Wilhelmem Hohenzollernem a królem polskim Janem Kazimierzem, mocą których Prusy Książęce otrzymały pełną suwerenność (zostały uwolnione od składania hołdu lennego Polsce, co było jednym z postanowień II pokoju toruńskiego w 1466 r.), wojska pruskie miały prawo swobodnego przemarszu przez ziemie polskich Prus Królewskich, jako lenno Fryderyk otrzymał od Rzeczypospolitej ziemię lęborsko-bytowską i miasto Elbląg z zastrzeżeniem prawa wykupu; wszystko to w zamian za zerwanie swojego sojuszu ze Szwecją (zawartego w 1656 r. w czasie "potopu" szwedzkiego z jednoczesnym zerwaniem traktatu z Polską z 1525 r.) i zobowiązanie pomocy stronie polskiej.
Traktaty przyniosły Prusom chwałę i wzmocniły ich przyszłą potęgę jako jednego z państw rozbiorczych Rzeczypospolitej. Korzystny dla Fryderyka Wilhelma układ stanowił jedną z największych klęsk dyplomatycznych przedrozbiorowej Polski. Spowodował utratę zwierzchności nad Prusami Książęcymi. Pomorze Nadwiślańskie i ujście Wisły zostały zamknięte w prusko-brandenburskich kleszczach.

Od pierwszego rozbioru Polski w 1772 r. Bydgoszcz należała do zaboru pruskiego. W latach 1773-1774 następuje budowa Kanału Bydgoskiego, co przyczynia się do rozwoju Bydgoszczy. Wspierany też na inne sposoby przez króla pruskiego Fryderyka II rozwój miasta ma na celu stworzenie z niego przeciwwagi gospodarczej dla pozostałych jeszcze przy Polsce dwóch wielkich, ważnych i bogatych ośrodków - Gdańska i Torunia (więcej tutaj), a jednocześnie prowadząc też względem nich politykę ucisku gospodarczego zmusić je do "dobrowolnego" przystąpienia do państwa pruskiego. Równocześnie prowadzona jest intensywna akcja germanizacyjna mająca na celu stworzenie z Bydgoszczy "silnego bastionu germanizmu na wschodzie" oraz znaczącego centrum administracji pruskiej. Wszystkie te przyczyny spowodowały, iż Bydgoszcz będąca w latach poprzedzających I rozbiór miastem 7-krotnie mniejszym od Torunia stała się ośrodkiem większym, wyprzedzając w połowie XIX w. Toruń pod względem ludnościowym i przemysłowym. Ostatecznie z małej rolniczej mieściny wielkopolskiej (S. Garczyński, 1733) przed rozbiorami, w czasach zaborów rozwijana intensywnie przez władze pruskie Bydgoszcz wyrosła na duży ośrodek miejski i przemysłowy.
Po odzyskaniu niepodległości w 1920 r. Bydgoszcz funkcjonuje nadal jako ośrodek przemysłowy.
Po II wojnie światowej m.in. względy polityczne powodują, że miasto awansuje na stolicę województwa, przejmując tę rolę od Torunia (więcej tutaj). Od 1999 r. natomiast stanowi drugą obok Torunia siedzibę władz województwa kujawsko-pomorskiego.
 

Zwiedzanie Bydgoszczy z przewodnikiem

Zapraszamy na wycieczkę po Bydgoszczy z przewodnikiem. Licencjonowany i profesjonalny przewodnik odkryje dla Państwa miejsca w Bydgoszczy, które tylko pozornie wydają się mało ciekawe i nieatrakcyjne.
Więcej informacji, trasy zwiedzania, zamówienia: tutaj.
 
Pomnik króla Kazimierza Wielkiego, który nadał Bydgoszczy prawa miejskie w 1346 r. i w latach 1343-1370 zbudował jeden z wielu w Polsce zamków murowanych.
 
Łuczniczka, od 1910 r. symbol Bydgoszczy
 
Traktaty welawsko-bydgoskie, 1657. Kliknij aby powiększyć
 
Kościół jezuicki św. Ignacego Loyoli stał przy Starym Rynku w latach 1638-1940. Na Rynku przed kościołem zaprzysiężono niekorzystne dla Polski tzw. traktaty welawsko-bydgoskie.
 
W miejscu rozebranego kościoła pojezuickiego stoi dziś Pomnik Walki i Męczeństwa z 1969 r. w hołdzie ofiarom faszyzmu. W tle kościół farny św. Mikołaja.
 
Z małej rolniczej mieściny wielkopolskiej Bydgoszcz została przekształcona w duże miasto w czasach zaboru poprzez protekcyjną działalność władz pruskich. Z tego okreu pochodzi zabudowa śródmieścia Bydgoszczy z licznymi stylowymi kamienicami secesyjnymi i neostylowymi.
Kamienica narożna ul. Gdańska / plac Wolności, koniec XIX w.
 

Zabytki i atrakcje turystyczne Bydgoszczy

Pomimo, że w żadnej klasyfikacji ośrodków turystycznych Bydgoszcz, nie posiadając wyjątkowych obiektów, nie występuje jako miasto atrakcyjne, mimo to znaleźć można tu kilka zabytków, które mają znaczenie, jednak w skali nie większej niż lokalna.
Nieliczne zabytki Bydgoszczy zgrupowane są w rejonie Brdy i Starego Miasta. Jest to najstarsza, średniowieczna część Bydgoszczy. Natomiast na północ od niej zlokalizowane jest Śródmieście - dzielnica rozbudowywana w czasach pruskich (XIX w.), gdzie znajdują się przykłady ciekawej architektury secesyjnej i eklektycznej.
Miasto nie posiada zabytków architektury o wysokich wartościach historycznych i artystycznych, a wartość ich może być unikatowa jedynie w skali lokalnej.
Zobacz zabytki bydgoskie tutaj.
 

Okolice Bydgoszczy

Bydgoszcz położona jest w północno-wschodnim krańcu Kujaw. Do najciekawszych miejsc turystycznych w okolicy należy Koronowo, Ostromecko, Lubostroń.
Więcej tutaj
Data publikacji: 27-11-2010
drukuj  poleć artykuł
Ostatnia modyfikacja 02-08-2023 11:55
Booking.com

Twoja wycieczka

W Twojej wycieczce znajdują się miejsca:

    Sonda

    Które miejsca w okolicy planujesz odwiedzić będąc w Toruniu (max 3):