Toruń TOP

Największe atrakcje turystyczne Torunia i okolicy

Jesteś w: Strona główna » Atrakcje turystyczne Torunia » Zabytki Torunia » Kościoły » Kościół św. Jakuba

Kościół św. Jakuba

Nowe Miasto

Rynek Nowomiejski

Zobacz na mapie >>

Ranga obiektu:

Widok od północy

Wieżyczka schodowa i sterczyny prezbiterium

Barokowa figura św. Jakuba przy wejściu na teren kościoła od Rynku Nowomiejskiego

Północno-wschodnia fasada boczna prezbiterium

Pinakle od strony północnej

Wieża kościoła od strony Rynku Nowomiejskiego

Widok z mostu im. E. Malinowskiego

Najcenniejszym zabytkiem toruńskiego Nowego Miasta jest stojący w narożniku Rynku Nowomiejskiego i górujący nad Nowym Miastem kościół św. Jakuba, dawny farny nowomiejski, zbudowany w pierwszej połowie XIV wieku i zaliczany do najcenniejszych i najciekawszych osiągnięć architektonicznych średniowiecza na terenie Polski. Jest to kościół bazylikowy (z niższymi w stosunku do nawy głównej nawami bocznymi) - pierwszy taki powstały w państwie krzyżackim - a od pozostałych toruńskich kościołów gotyckich różni się także rzadko stosowanym na ziemiach polskich systemem konstrukcyjnym, polegającym na przeniesieniu ciężaru sklepień nawy głównej za pomocą łuków odporowych na szkarpy naw bocznych. Dziś, po podwyższeniu naw bocznych w XV wieku, widoczny jest tylko jeden łuk odporowy nad dachem zakrystii. Wymiary kościoła: długość: 53 m, szerokość naw bocznych 28,8 m, wysokość nawy głównej: 20,65 m, wysokość naw bocznych: 9,7 m, wysokość wieży: 49 m. Na teren kościelny z Rynku prowadzi gotycka brama z filarem i barokową figurą patrona - św. Jakuba. Wewnątrz znajdują się niektóre elementy wyposażenia przeniesione z rozebranego w XIX wieku Kościoła św. Mikołaja. Natomiast również wiele cennych w skali międzynarodowej zabytków ruchomych z tego kościoła prezentowanych jest w Muzeum Diecezjalnym w Toruniu. Kamień węgielny pod budowę kościoła położył w 1309 r. biskup chełmiński Herman. Fakt ten został upamiętniony wyjątkowym napisem na dekoracyjnym fryzie z gotyckich glazurowanych płytek żółtych i zielonych, który obiega prezbiterium z zewnątrz, jak i wewnątrz. Fundatorem kościoła byli Krzyżacy, chcąc poprzez wyjątkową formę, wysokie walory artystyczne i zdobność świątyni - nawiązujące do swoich indywidualnych preferencji - zaznaczyć swój prestiż, a jednocześnie kształtować w mieszkańcach miasta ich tożsamość i wspólną więź. Świątynia ta nieprzerwanie od momentu powstania pełni funkcję kościoła parafialnego dla Nowego Miasta Torunia (w latach 1557-1667 była to parafia protestancka). Przez kilka wieków stanowiła także kościół klasztorny dla pobliskiego konwentu cysterek-benedyktynek. Od 1408 r. w tym kościele działał wikariat Towarzystwa Jaszczurczego, na wpół tajnej antykrzyżackiej organizacji rycerstwa Ziemi Chełmińskiej; tutaj odbywali swoje tajne narady przeciw Krzyżakom. Z kościołem św. Jakuba związanych jest kilka ważnych nazwisk okresu protestanckiego, jak np. Jacob Schwoger (działający też w staromiejskim kościele Świętojańskim) - w latach 1530-42 kapelan możnego cechu piwowarów, krzewicel luteranizmu; w 1558 r. Jan Krakowczyk - kaznodzieja, tłumacz pism reformacyjnych z niemieckiego na polski; w latach 1574-79 Martin Murinius, autor polskiego przekładu Kroniki mistrzów pruskich, wydanego w Toruniu w 1582; w latach 1586-1606 Kasper Gessner - tłumacz katechizmu Martina Lutra; w latach 1584-1605 Konrad Graser - znany prawnik, profesor hebrajskiego i teologii w toruńskim Gimnazjum Akademickim. Lokalizacja najważniejszych zabytków kościoła. Kliknij aby powiększyć		Zwiedzanie: Kościół jest dozorowany i do zwiedzania udostępniony w sezonie letnim (od maja do końca sierpnia) od poniedziałku do soboty w godz. 10 - 16, w niedziele w godz. 14 - 16. Wstęp jest bezpłatny, jednak wypada złożyć jakiś datek, tym bardziej, że ten wyjątkowy zabytek wymaga wielu dalszych prac renowacyjnych. W pozostałych okresach wejście możliwe jest tylko do kruchty, która od całego wnętrza oddzielona jest kratą. Zwiedzanie z przewodnikiem: BTP Przewodnicy Toruńscy, Toruński Serwis Turystyczny, ul. Rabiańska 3, tel. 60 08 24 929 Rezerwacje zwiedzania: e-mail: biuro@przewodnicy.torun.pl.

		Godziny mszy św.: w dni powszednie: 7.00, 8.30, 18.00 w niedziele i święta: 7.00, 8.30, 10.00, 11.30. 13.00, 18.30

		Warto zwiedzić bo: Kościół św. Jakuba jest jedną z najznakomitszych budowli gotyckich na ziemiach polskich i należy do zabytków klasy światowej. O jego wyjątkowych walorach artystycznych świadczy m.in. niezwykle udane nadanie prostokątnemu chórowi sugestywnej iluzji zamknięcia wieolobocznego poprzez specyficzną formę sklepienia prezbiterium i ukośne ustawienie przypór zewnętrznych. Wspaniały wielopłaszczyznowy wschodni szczyt prezbiterium, o bogatej dekoracji maswerkowej, jest zaliczany do najlepszych osiągnięc tego typu. O niepowtarzalnym i oryginalnym charakterze świątyni decyduje ponadto bogactwo dekoracji, forma detali i użycie różnobarwnie glazurowanej cegły. Również i inne rozwiązania architektoniczne, jak np. zastosowanie wewnątrz sklepienia gwiaździstego, należy uznać za niezwykle twórcze, a w tych wymiarach najwcześniejsze w środkowo-wschodniej Europie; dopiero z Torunia motyw ten przechodzi do zachodnich Niemiec. Również wiele niezwykłych zabytków wyposażenie wnętrza zajmuje ważne miejsce w historii sztuki polskiej.

		Hity kościoła św. Jakuba: ► liczne wysokiej klasy artystycznej polichromie, jedne z najcenniejszych w Polsce, z drugiej połowy XIV wieku znajdujące się na filarach i arkadach w części pod wieżą - należące do najstarszych na terenie państwa krzyżackiego, oraz malowidła w nawie południowej (m.in. z legendy o św. Marii Magdalenie) i w prezbiterium (m.in. na sklepieniach postaci aniołów adorujących, na ścianach postaci św. Jakuba i św. Filipa ► duży gotycki obraz z drugiej połowy XV wieku Pasji Chrystusowej przedstawiający połączone 22 sceny przebiegu Pasji Chrystusowej na tle architektury średniowiecznej i pejzażu, ► wielki gotycki krzyż Drzewo Życia z końca XIV wieku ► gotycki krzyż Czarnego Chrystusa Ukrzyżowanego z pierwszej połowy XV wieku, ► bogato rzeźbione renesansowe organy z 1611 roku, niewiele ustępujące organom z Kościoła Mariackiego, z m.in. rzeźbionymi na prospekcie herbami Torunia, i Królestwa Polskiego, drugie najstarsze w Polsce, ► późnogotycka figura Madonny z Dzieciątkiem z końca XV wieku, ► gotycka figura Madonny z Dzieciątkiem z końca XIV wieku ► obraz Sąd Ostateczny autorstwa Antona Möllera, 1603 r. ► obraz Ukrzyżowanie autorstwa Bartholomäusa Strobla, wybitnego toruńskiego malarza barokowego, 1634 r.

		Zobacz też: • Pasja Chrystusowa tutaj • Renesansowe płyty nagrobne tutaj • Madonna z Dzieciątkiem tutaj • Wielki Krzyż Relikwiarzowy tutaj • Chrystus w Ogrójcu tutaj • Cyborium z kościoła św. Jakuba tutaj