Kościół św. Katarzyny
|
• nie istnieje • istniał w okresie 1360-1814 • zniszczona w czasie wojen napoleońskich w XIX wieku, rozebrana przez władze pruskie w czasie zaboru |
Czytaj też:
|
|
Podobnie jak w przypadku Dworu Artusa - nie istnieje stary budynek, ale na jego miejscu zbudowano nowy.
Kaplica św. Katarzyny, którą Rada Nowego Miasta Torunia, za zgodą proboszcza Kościoła św. Jakuba i benedyktynek-cysterek, ufundowała około 1360 roku, stała na Przedmieściu św. Katarzyny, nieznacznie na północny-wschód od obecnego kościoła św. Katarzyny. Od 1460 roku kaplica była kościołem filialnym parafii św. Jakuba. Był to najskromniejszy z dawnych kościołów toruńskich, jednocześnie pełnił funkcję kaplicy pogrzebowej dla Nowego Miasta Torunia (tak jak Kościół św. Jerzego - pełnił tę funkcję dla Starego Miasta). Obok znajdował się cmentarz.
Kościół zbudowano na rzucie prostokąta w technice ryglowej.
W momencie uzyskania przez Toruń 28 grudnia 1558 r. przywileju królewskiego na głoszenie ewangelii według wyznania augsburskiego oraz na przyjmowanie komunii pod dwiema postaciami, protestanci toruńscy przejęli główne kościoły w Toruniu, w tym kościół św. Katarzyny. Nadal pełnił funkcję kaplicy pogrzebowej.
Przed 1629 r. najprawdopodobniej dla tego kościoła powstał obraz Adoracja Baranka Apokaliptycznego, dziś jedno z najcenniejszych dzieł malarstwa toruńskiego.
W czasie szwedzkiego oblężenia Torunia w 1629 roku pod osłoną kościółka i szpitala św. Katarzyny, Szwedzi rozpoczęli ostrzał bramy św. Katarzyny, próbując ją, bez skutku, także wysadzić w powietrze. Jednak broniący się Toruń zdołał przy pomocy działa zwanego „mnichem” częściowo zburzyć chroniący załogę szwedzką kościółek św. Katarzyny, zadając napastnikom poważne straty.
W czasie budowy nowych obwarowań bastionowych kościół św. Katarzyny znalazł się poza ich obrębem.
Został pozonwie zniszczony w czasie potopu szwedzkiego w 1655 roku, po czym odbudowany w 1673 r. i odtąd służący protestantom jako kościół św. Salwatora, filialny parafii św. Trójcy (patrz: Ratusz Nowomiejski) na Nowym Mieście. W XVII wieku powstał tu również szpital (szpital okresowo istniał tutaj też w średniowieczu). Oba budynki zostały zniszczone w czasie wojen napoleońskich na początku XIX wieku, ostatecznie rozebrane przez władze pruskie w 1814 r., pod uzasadnieniem prowadzenia prac fortyfikacyjnych.
Obok kaplicy osiadły w średniowieczu zakonnice. Wg legendy miały one zapoczątkować wypiek pierników, zwanych "katarzynkami". W 1894 roku, na centralnym placu nowowytycznej dzielnicy Wilhelmstadt (Przedmieście Św. Katarzyny), rozpoczęto wznoszenie obecnego kościoła św. Katarzyny z przeznaczeniem dla garnizonu toruńskiej twierdzy i całej nowej dzielnicy. O dzisiejszym kościele św. Katarzyny tutaj. |
Oprac. Arkadiusz Skonieczny
Ostatnia modyfikacja 06-03-2016 12:51
