Dwór Św. Jerzego

Stare Miasto

ul. Podmurna 4/6

Zobacz na mapie >>

 

Ranga zabytku:

Gotycki Dwór został zbudowany po 1484 roku i przebudowany w duchu neogotyku łącznie z połączoną Basztą Wartownią w 1883 roku.

Był to dom letni Bractwa św. Jerzego, zbudowany na terenie międzymurza staromiejskiego, między Basztą Wartownią a tamą zachodniej fosy zamkowej, z materiału pochodzącego najprawdopodobniej z rozbiórki zamku krzyżackiego. Fasadę od strony Wisły zdobią tynkowane blendy i wieńczy szczyt.

W 2. połowie XV wieku (po drugim pokoju toruńskim) część członków starego i ekskluzywnego Bractwa św. Jerzego wyprowadziła się z gmachu Dworu Artusa (podobnie jak w Gdańsku) do nowo wzniesionego Dworu Bractwa św. Jerzego (nazywanego też "małym" Dworem Artusa).

Za murem z XIII wieku znajduje się fosa, którą wykonało miasto po zburzeniu Zamku w 1454 roku i włączeniu podwójnego pasa murów przedzamcza w system obronny Starego Miasta. Na przyległym międzymurzu, aż do obecnego gmachu Młodzieżowego Domu Kultury (pierwotnie Dom Bractwa Kurkowego), mieściła się strzelnica Kurkowego Bractwa Strzeleckiego, gdzie odbywały się także zabawy i turnieje. Obecnie fosa jest wykorzystywana do organizacji imprez plenerowych.

Bractwo św. Jerzego zostało rozwiązane w 1842 roku, po czym Dwór został przebudowany na mieszkania: pierwotne jednoprzestrzenne parter i piętro podzielono na lokale mieszkalne.

Od 1924 roku budynek był własnością Kurkowego Bractwa Strzeleckiego; po II wojnie światowej znajdowało się tu schronisko młodzieżowe. Obecnie Towarzystwo Miast Partnerskich Torunia.

 

Budynek nie jest udostępniony do zwiedzania.

Fosa na dawnym terenie zamku krzyżackiego powstała w 2. poł. XV w. (po wojnie 13-letniej i II pokoju toruńskim) i otrzymała nazwę Fosy Strzeleckiej (więcej o tym tutaj).

Wcześniej fosa była doliną Postolca, a w znajdującym się na jej końcu murze była m.in. tama, która w razie potrzeby mogła podnieść poziom wody w fosie.

Widoczny mur z dwiema bastejami oddzielał od zachodu fosę od usypanego wału; całość powstała w 2. poł. XV w. Tuż przy południowym krańcu tego wału zbudowano po 1484 r. Dwór Bractwa św. Jerzego.

 

Widok z Fosy Strzeleckiej - od płn.-wsch.

 

Widok z Kępy Bazarowej - od płd.