Fontanna Flisaka
|
Rynek Staromiejski przy płd.-zach. narożniku Ratusza Staromiejskiego
  
Flisak na dziedzińcu Ratusza Staromiejskiego w latach 1914-1943
Flisak za Harmonijką w latach 1949-1952
Flisak w alpinarium w latach 1954-1979
Forma żaby z toruńskiej fontanny Flisaka jest też nagrodą na Międzynarodowym Festiwalu Sztuki Autorów Zdjęć Filmowych Camerimage (Alan Heim, Nagroda dla Montażysty z Niezwykła Wrażliwością Wizualną, fot. Ewelina Kamińska)
|
Statuetka grającego na skrzypkach flisaka otoczonego zasłuchanymi żabami, w formie fontanny, jest jednym z symboli Torunia. Symboli, który odwołuje się do nierozerwalnego związku dobrobytu Torunia z Wisłą, która w dziejach miasta była arterią komunikacyjną łączącą Toruń ze światem, a przez to wpływającą na rozwój jego gospodarki i kultury. Flisacy tratwami wiślanymi dostarczali do Torunia z Polski zboża i drewno - podstawowe artykuły handlu toruńskiego aż do XIX w. Dla flisaków Toruń był bardzo ważnym punktem - dla niektórych docelowym, dla innych przerwą w drodze do Gdańska.
Pierwotną lokalizacją fontanny Flisaka był dziedziniec Ratusza Staromiejskiego, gdzie wodotrysk założony jeszcze przez Francuzów w 1812 r. dla potrzeb szpitala (patrz: Napoleon w Toruniu) był czynny do 1890 r.
Dopiero od 1983 r. fontanna Flisaka stoi ona w obecnym miejscu.
Idea ustawienia na dziedzińcu Ratusza jakiejś studzienki, która jednak miałaby być dziełem wysokiej klasy, wyszła od nowego nadburmistrza Torunia, dra Arnolda Hasse w 1911 r. Miał to być element zdobniczy uporządkowanego dziedzińca ratuszowego. W ciągu następnych 3 lat trwały w mieście zbiórki pieniędzy (przeprowadzenia jej podjął się znany toruński fabrykant pierników, Gustav Weese), czemu towarzyszyły, nieraz burzliwe, dyskusje co do formy i tematyki rzeźby. Proponowana postać biednego polskiego flisaka nie wzbudzała entuzjazmu wśród wielu niemieckich notabli toruńskich, a z czasem krytyka tego projektu podnosiła się bardziej. W zamian proponowano inne przedstawienia, np. dwoje dzieci dzielących się toruńskim piernikiem, postać Krzyżaka w zbroi, personifikację Wisły na kolumnie wyrastającej z basenu z reliefami scen nawracania pogańskich Słowian przez Krzyżaków, toruńskiego transportu, toruńskiego handlu zbożowego, herbu Torunia, pomnik burmistrza Strobanda, kucharza Jordana i in.
Projekty dzieł nadesłali dobrzy artyści rzeźbiarze, Adolf Amberg z Charlottenburga, Hans Krückenberg z Wilmersdorfu, Arnold Künne z Charlottenburga, później kolejni. Wybrano projekt Amberga, jednak ze względu na śmierć artysty zdecydowano na ponowienie konkursu. Napłynęły kolejne propozycje, wśród nich autorstwa Georga Wolfa z Charlottenburga, pochodzącego z Torunia. Ten wzorując się na projekcie Amberga przedstawił projekt, który wybrano ostatecznie do realizacji, co nastąpiło 28 czerwca 1914 r. Pokazuje on flisaka grającego na skrzypcach, stojącego na cokole wyrastającym z basenu, na krawędzi królego stoi 8 żab.
Jednak w 1943 r. fontanna Flisaka została rozebrana przez władze okupacyjne, a po II wojnie światowej pomnik stał w różnych miejscach: przed Collegium Minus UMK, na placu Teatralnym, w 1954 r. został przeniesiony do nowopowstałego parku - alpinarium w okolicach Bramy Starotoruńskiej.
Ostatecznie po konserwacji, w 1983 r. został on ustawiony w obecnym miejscu - w Rynku Staromiejskim przy południowo-zachodnim narożniku Ratusza Staromiejskiego.
|
Oprac. Arkadiusz Skonieczny
data publikacji: 03-02-2015
Ostatnia modyfikacja 21-02-2016 00:56
