en
POLECAMYDotknij Gotyku w Toruniu
POLECAMYZrób samodzielnie pierniki
POLECAMYZWIEDŹ TORUŃ Z KUFLEM PIWA!
POLECAMYPOZNAJ WIELKĄ TWIERDZĘ TORUŃ

Kamienica ul. Żeglarska 13

 
ul. Żeglarska 13
 
 
    
W czasie renowacji w latach 1992-1994 kamienica otrzymała szczyt w modnym ówcześnie materiale elewacyjnym - szkle. Jednocześnie jest to dobre rozwiązanie, będące swoistym architektonicznym znakiem czasu z zachowaniem kontekstu i nawiązaniem do form historycznych wobec niezachowania oryginału.
 
Fasada tylna
 
Piwnica pod wysoką sienią (trakt frontowy) nakryta jest stropem drewnianym. Ściany z głazów narzutowych posiadają wnęki, służące najczęściej do umieszczania oświetlających wnętrze świec.
 
Nierzadko spotykanym wyposażeniem toruńskich kamienc gotyckich były piec typu hypocaustum. Tutaj zachowały się pokaźne jego elementy w piwnicy pod traktem tylnym.
 
Północna gotycka ściana wysokiej sieni z charakterystyczną dla kamienic toruńskich ostrołukową wnęką ścienną. Oryginalnie ściana była pokryta ozdobną polichromią gotycką (odsłonięte niewielkie fragmenty), następnie w XVII w. nowym, widocznym na fot. malowidłem  - ornamentem roślinnym na ugrowym tle.
 
Południowa gotycka ściana wysokiej sieni z dwiema łukowymi ozdobnymi wnękami ściennymi oraz kominkiem. Ta część wysokiej sieni w okresie nowożytnym była wydzielona ścianką stanowiąc wyodrębnioną izdebkę poniżej izdebki nadwieszanej.
 
Wysoka sień posiada nadwieszaną galerię (antresolę) oraz nadwieszaną izdebkę, oryginalnie służącą jako kantor kupca - to kolejne charakterystyczne elementy wnętrza toruńskich kamienc patrycjuszowskich.
 
   
Nadwieszana izdebka w wysokiej sieni. Po lewej: widok z galeryjki (antresoli), po prawej: umywalkowa wnęka ścienna wewnątrz nadwieszanej izdebki. W dobrym stanie zachowana jest płaska misa ze sztucznego kamienia na dnie, pochylona w stronę otworu wyprowadzającego do ulicy. W sklepieniu niszy zachował się hak na naczynie z wodą. 
Ta wnęka umywalkowa, odsłonięta w 1994 r., to pierwsze takie odkrycie w kamienicach, dobrze zachowane, które pozwoliło na interpretację dotąd nierozpoznanych innych podobnych wnęk.
 
   
Wnęki umywalkowe znajdują się w wielu pomieszczeniach tej kamienicy. Na fot. po lewej wnęka w trakcie tylnym I piętra. Ponad nią płytsza wnęka ostrołukowa, w której zachowały się relikty gotyckiego malowidła ze sceną Zwiastowania NMP, symbolizującego niewinność i czystość. 
Pomieszczenia na I piętrze w trakcie tylnym miały w toruńskich kamienicach gotyckich charakter reprezentacyjny, a ich ściany najczęściej pokryte były malowidłami figuralnymi - tak najpewniej było tutaj. Malowidła gotyckie zachowały się w górnycz częściach wnęk okiennych.
 
   
Pomieszczenie na II piętrze w trakcie tylnym pierwotnie miało funkcję magazynową. W okresie baroku dokonano zmiany poziomu stropów poszczególnych pięter tego traktu, co na fot. widoczne jest w postaci fragmentów belek stropowych umieszczonych w otworach w ścianie.
W ścianie okiennej pomiędzy otworami okiennymi znajduje się wnęka, w której pierwotnie znajdowało się urządzenie dźwigowe do wciągania towarów magazynowych.
 
Jedną z unikatowych cech tej kamienicy jest obecność nowożytnych kominków w każdym pomieszczeniu.
 
Kamienica znajduje się w najstarszej (sprzed 1251 r.) części Starego Miasta Torunia - tuż przy kościele Świętojańskim, przy ul. Żeglarskiej i pierwotnym głównym placu miejskim (więcej o tym tutaj).
 
Kamienica gotycka z ok. 1400 r. (z wykorzystaniem elementów domu starszego z ok. 1300 r.) trójosiowa, dwutraktowa, zachowała wiele z charakterystycznego dla kamienic dawnego Torunia układu i wyposażenia wnętrza (>>>). Pierwotnie o funkcji mieszkalno-magazynowej w typie toruńskiego domu-spichrza (>>>) z wysoką sienią na parterze, pomieszczeniami mieszkalnymi na niższych kondygnacjach i magazynowymi na wyższych.
Została przebudowana w okresie renesansu w XVII w. - uzyskała m.in. kamienne przedziały okienne, podobne do tych, zastosowanych w czasie renesansowej przebudowy Ratusza Staromiejskiego.
Następnie w XIX/XX w. została przekształcona destrukcyjnie na wielomieszkaniową kamienicę czynszową (m.in. zlikwidowano szczyt frontowy i tylny, fasadę pokryto tynkiem, podzielono wnętrza ścianami działowymi itp.).
Kamienicę odrestaurowano w latach 1992-1994 z nowoczesnym rozwiązaniem architektonicznym odtworzonego szczytu, obecnie mieści towarzystwo ubezpieczeń PZU. W 1994 r. otrzymała tutył Obiekt Roku w kategorii rewaloryzacja i adaptacja budynków zabytkowych.
 
Posiada polichromowaną fasadę, zachowała jedne z najstarszych w Toruniu stropów (gotyckie, przebudowane w baroku), wewnątrz odkryte XVII-wieczne polichromie ścienne w wysokiej sieni oraz relikty polichromii gotyckiej (w izbie tylnego traktu na 1. piętrze w blendzie nad wnęką umywalkową relikty Zwiastowania NMP).
Więcej o fenomenie polichromii we wnętrzach toruńskich tutaj.
 
W charakterystycznej dla kamienic toruńskich wysokiej sieni umieszczono izdebki boczne - dolną i górną, obie z kominkami; w płd. ścianie górnej izdebki dodatkowo była wnęka umywalkowa ze znajdującą się w niej kamienną misą, w przesklepieniu wnęki obrotowy hak (zapewne do podwieszania naczynia z wodą i z misy odpływ wychodzący na zewnątrz elewacji frontowej); podobne wnęki umywalkowe znajdują się w 4 innych izbach.
 
W kamienicy tej, co jest absolutnie niepowtarzalne w Toruniu, w każdym pomieszczeniu był kominek z okresu nowożytnego.
W piwnicy zachował się piec typu hypocaustum, do ogrzewania ciepłym powietrzem izb na parterze.
Wyjątkowym rozwiązaniem zastosowanym w tej kamienicy jest też 4-kondygnacyjny trakt tylny.
 
Oprac. Arkadiusz Skonieczny
 
drukuj  poleć artykuł
Komentarze użytkowników (1)
Emma Nora, 2022-11-10 08:52:10
The Canada based supermarket company LOBLAWS is aimed to gather honest feedback from their customers to better their stores services. Every company understands better when their customers gives the honest opinion about their company weather it is positive or negative. The Loblaws survey or store opinion survey is very simple survey process and it will take only 10 minutes of your times. You must share your honest opinion and help them to better their services and in retun you have a chance to win a $1000 gift card for free. Here is the official website to take the store opinion survey or Loblaws survey, https://storeopinion-ca.page/

Good Luck
Dodaj swój komentarz:


:) :| :( :D :o ;) :/ :P :lol: :mad: :rolleyes: :cool:
pozostało znaków:   napisałeś znaków:
Ostatnia modyfikacja 02-09-2015 22:29
Booking.com

Twoja wycieczka

W Twojej wycieczce znajdują się miejsca:

    Sonda

    Które miejsca w okolicy planujesz odwiedzić będąc w Toruniu (max 3):