Georg Friedrich Steiner
(1704-1766) - mistrz cechu białoskórników, grafik amator, autor zbioru znakomitych rysunków wielu budowli i widoków miasta. Jest to graficzna kronika współczesnego mu (ok. 1730-1750 r.) Torunia, odpowiednik kronik pisanych. Zbiór ten liczy 128 rysunków dotyczących głównie Torunia i jego obiektów, a także kilku miast Ziemi Chełmińskiej (Chełmna, Brodnicy) i innych (Elbląga, Królewca).
Pod koniec XVIII wieku Album Steinera stał się własnością S. T. Sömmerringa. Po jego śmierci (1830 r.) Album przechowywali jego potomkowie we Frankfurcie nad Menem. Dopiero w 1913 roku został wypożyczony do Torunia i tutaj sfotografowano go w pomniejszeniu. W 1919 roku oryginał, z inicjatywy toruńskiego towarzystwa Coppernicus-Verein für Wissenschaft und Kunst, został zakupiony przez pruskie władze miasta dla Archiwum Miejskiego. W 1925 roku został częściowo opublikowany. W czasie II wojny światowej rysunki z Albumu służyły na wystawach jako koronny dowód "niemieckości miasta" i argument za powrotem miasta do Niemiec. W 1944 roku Album został wywieziony do Niemiec gdzie zaginął; dziś jest znany tylko z odbitek fotograficznych.
Do spuścizny Steinera sięgają dzisiaj historycy sztuki i konserwatorzy, przywracający Toruniowi dawny wygląd architektoniczny. Na podstawie jego rysunków można poznać wiele obiektów, dziś już nie istniejących (patrz: Toruń nie istniejący).
W Albumie Steinera można więc znaleźć 121 rysunków, m.in. dawny gmach Dworu Artusa, Ratusz Staromiejski sprzed bombardowania w czasie oblężenia szwedzkiego w 1703 roku, dawny wygląd Pałacu Meissnera, kolegium jezuickiego, Pałacu Fengerów, kaplice Kościoła św. Jerzego, Kościół św. Mikołaja, Ratusz Nowomiejski i wiele innych, a także herby rodowe patrycjatu toruńskiego i mapy Torunia.
Więcej:
- Artyści w dawnym Toruniu, red. J. Poklewski, Towarzystwo Naukowe w Toruniu, Prace popularnonaukowe nr 43, PWN, Warszawa, Poznań, Toruń 1985
- Biskup M.: Losy "Albumu Torunia i ziemi chełmińskiej" Jerzego Fryderyka Steinera z połowy XVIII stulecia, Rocznik Toruński, t. 24, Toruń 1997
- Mikulski K.: Koleje życia Georga Friedricha Steinera, toruńskiego rysownika i białoskórnika (1704-1766), Zapiski Historyczne, t. LXIV, z. 2, Toruń 1999
- Toruń i miasta ziemi chełmińskiej na rysunkach J. F. Steinera z pierwszej połowy XVIII w. (tzw. Album Steinera), red. M. Biskup, Toruń 1998
- Wybitni ludzie dawnego Torunia, red. M. Biskup, Towarzystwo Naukowe w Toruniu, Prace popularnonaukowe nr 39, PWN, Warszawa, Poznań, Toruń 1982
Pod koniec XVIII wieku Album Steinera stał się własnością S. T. Sömmerringa. Po jego śmierci (1830 r.) Album przechowywali jego potomkowie we Frankfurcie nad Menem. Dopiero w 1913 roku został wypożyczony do Torunia i tutaj sfotografowano go w pomniejszeniu. W 1919 roku oryginał, z inicjatywy toruńskiego towarzystwa Coppernicus-Verein für Wissenschaft und Kunst, został zakupiony przez pruskie władze miasta dla Archiwum Miejskiego. W 1925 roku został częściowo opublikowany. W czasie II wojny światowej rysunki z Albumu służyły na wystawach jako koronny dowód "niemieckości miasta" i argument za powrotem miasta do Niemiec. W 1944 roku Album został wywieziony do Niemiec gdzie zaginął; dziś jest znany tylko z odbitek fotograficznych.
Do spuścizny Steinera sięgają dzisiaj historycy sztuki i konserwatorzy, przywracający Toruniowi dawny wygląd architektoniczny. Na podstawie jego rysunków można poznać wiele obiektów, dziś już nie istniejących (patrz: Toruń nie istniejący).
W Albumie Steinera można więc znaleźć 121 rysunków, m.in. dawny gmach Dworu Artusa, Ratusz Staromiejski sprzed bombardowania w czasie oblężenia szwedzkiego w 1703 roku, dawny wygląd Pałacu Meissnera, kolegium jezuickiego, Pałacu Fengerów, kaplice Kościoła św. Jerzego, Kościół św. Mikołaja, Ratusz Nowomiejski i wiele innych, a także herby rodowe patrycjatu toruńskiego i mapy Torunia.
Więcej:
- Artyści w dawnym Toruniu, red. J. Poklewski, Towarzystwo Naukowe w Toruniu, Prace popularnonaukowe nr 43, PWN, Warszawa, Poznań, Toruń 1985
- Biskup M.: Losy "Albumu Torunia i ziemi chełmińskiej" Jerzego Fryderyka Steinera z połowy XVIII stulecia, Rocznik Toruński, t. 24, Toruń 1997
- Mikulski K.: Koleje życia Georga Friedricha Steinera, toruńskiego rysownika i białoskórnika (1704-1766), Zapiski Historyczne, t. LXIV, z. 2, Toruń 1999
- Toruń i miasta ziemi chełmińskiej na rysunkach J. F. Steinera z pierwszej połowy XVIII w. (tzw. Album Steinera), red. M. Biskup, Toruń 1998
- Wybitni ludzie dawnego Torunia, red. M. Biskup, Towarzystwo Naukowe w Toruniu, Prace popularnonaukowe nr 39, PWN, Warszawa, Poznań, Toruń 1982
Ostatnia modyfikacja 06-01-2013 18:39
