Toruń: miasto podwójne
Zwiedzanie, informacje
Toruń jest unikatowym przykładem miasta podwójnego. Historyczne, średniowieczne centrum składa się nie tylko ze Starego Miasta - co występuje w większości innych, "zwykłych" miast - ale też z drugiego elementu: Nowego Miasta, które powstało jako niezależny, odrębny organizm miejski i funkcjonowało w ten sposób przez 190 lat (1264-1454).
Obie te jednostki urbanistyczne wraz z sąsiadującym między nimi terenem krzyżackiego zamku komturskiego, tworzą dziś toruński Średniowieczny Zespół Miejski wpisany w 1994 r. na Listę Pomników Historii oraz w 1997 r. na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO. Tutaj znajdują się skarby toruńskiej architektury, sztuki, których odkrywanie i poznawanie niejednemu zajmuje całe lata...
Na zwiedzanie z przewodnikiem zapraszamy trasą 1.1. "Toruń UNESCO: Toruńskie Hity".
|
Toruń to nie tylko wyjątkowy przykład miasta podwójnego, ale jednocześnie pierwszy i najstarszy taki przykład na terenie państwa krzyżackiego.
Stare Miasto Toruń, założone przez Krzyżaków w 1233 r. jako Toruń, stało się szybko na tyle prężnym ekonomicznie i dużym ośrodkiem, że już po 20 latach nie mieściło się w wyznaczonym pierwotnie obszarze. Dlatego wkrótce, w poł. XIII w. zdecydowano o niemal dwukrotnym powiększeniu tego obszaru na północ. Tym sposobem teren tego miasta w obrębie murów osiągnął pokaźną powierzchnię 19 ha (znacznie większą od powierzchni przeciętnych miast średniowiecznych, wynoszącej zwykle ok. 10 ha).
Wobec nadal trwającego rozwoju ludnościowego Torunia, Krzyżacy zdecydowali po kilkunastu latach, w 1264 r., o założeniu zupełnie nowego organizmu miejskiego - Nowego Miasta Torunia, stykającego się od zachodu z Toruniem, odtąd nazywanym Starym Miastem Toruniem. Temu nowemu ośrodkowi od razu wyznaczono niemałą powierzchnię - 13,5 ha.
Oba miasta aglomeracji toruńskiej powstały na nowatorskim prawie chełmińskim.
Oba zostały otoczone podwójnym pasem murów obronnych, w których łącznie znajdowały się aż ok. 54 baszty, aż 13 bram, a w XV w. zbudowano dwa barbakany - z których Barbakan Starotoruński był pierwszym takim obiektem na obecnych ziemiach polskich.
O ile nadwiślańskie Stare Miasto Toruń miało charakter potężnego miasta handlowego należącego do Hanzy, to Nowe Miasto Toruń nie posiadało bezpośredniego dostępu do Wisły, co tłumaczy się jako narzucone przez Krzyżaków ograniczenie w rozwoju handlu na rzecz rzemieślniczego i produkcyjnego jego charakteru. To powodowało następstwa w postaci np. niższego stopnia zamożności mieszkańców nowomiejskich, większej zależności tego Nowego Miasta od Krzyżaków.
Ostatecznie oba miasta toruńskie zostały połączone (Nowe Miasto Toruń zostało włączone do Starego Miasta Torunia) w 1454 r. (patrz: Połączenie Starego i Nowego Miasta), stając się w czasach Rzeczypospolitej Obojga Narodów znowu jednym z największych, najbogatszych, a co najważniejsze autonomicznych miast polskich (patrz: Toruń w czasach świetności).
Więcej o Starym i Nowym Mieście tutaj.
Lokalizacja
« poprzednia strona | następna strona » |
Brak komentarzy. Bądź pierwszy - dodaj swój komentarz
Dodaj swój komentarz:
Ostatnia modyfikacja 04-03-2019 00:38