Grzywna
Widok kościoła od wsch.
Widok kościoła od płd.
Cennym i wyjątkowym elementem wyposażenia kościoła są ceramiczne średniowieczne figurki świętych z poł. XIV w., umieszczone pierwotnie w dolnych partiach blend szczytu zachodniego, przedstawiające Matkę Boską z Dzieciątkiem i postaci świętych.
Jedną z niezwykłaych ciekawostek grzywieńskiego kościoła jest tajemnicza średniowieczna płaskorzeźba terakotowa przedstawiająca dwugłowego jelenia.
|
Wieś położona ok. 3 km na południe od Chełmży w kierunku Torunia (17 km na płn. od Torunia).
Po raz pierwszy wzmiankowana w 1285 r. jako Grynueana. W 1293 r. została nadana biskupowi kujawskiemu Wisławowi przez Krzyżaków w ramach wymiany za Golub. W XVI w. dzieliła się na część biskupią, królewską i szlachecką, należącą w 1570 r. do rodu Orłowskich, w XVII w. do Bystramów, potem Dorpowskich. Od początku XVII w. istnieją wzmianki o szpitalu dla ubogich przy kościele. Z lat 1647 i 1667 pochodzą informacje o istnieniu przy parafii szkoły z nauczycielem. Po I rozbiorze Polski w 1772 r. folwark włączono do skarbu państwa pruskiego i skonfiskowano dobra kościelne.
W Grzywnie znajduje się jeden z najstarszych kościołów gotyckich na Ziemi Chełmińskiej. Według tradycji parafia tutejsza została erygowana w końcu XIII w. przez bpa kujawskiego Wisława, sam kościół pochodzi z przełomu XIII i XIV w. Kościół pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej, ceglano-kamienny, jednonawowy z prosto zamkniętym prezbiterium i kwadratową wieżą dobudowaną w 1906 r. Wewnątrz sklepienie krzyżowe (prezbiterium) i strop płaski (nawa). Wystrój renesansowy i barokowy z końca XVI i pocz. XVIII w. Rzeźba św. Jana gotycka z XV w. Ława kolatorska późnogotycka z XVI w. Płyty nagrobne z XVI-XVII w. Cennym elementem wyposażenia kościoła są ceramiczne średniowieczne figurki świętych z poł. XIV w., umieszczone do 2012 r. w dolnych partiach blend szczytu zachodniego, przedstawiające Matkę Boską z Dzieciątkiem i postaci świętych; po konserwacji eksponowane są niestety w innym miescu - wewnątrz kościoła przy prezbiterium.
Inną ciekawostką jest biegnący pod oknem prezbiterium w elewacji wschodniej XIV-wieczny fryz przedstawiający jelenia dwugłowego.
W wieży natomiast znajduje się dzwon w 1582 r. toruńskiego ludwisarza, Martina Schmidta.
Na przykościelnym cmentarzu wyróżnia się neoklasycystyczny grobowiec z 2. poł. XIX w. rodu Schedlin-Czarlińskich z niedalekiego Brąchnówka.
► Więcej o Grzywnie >>>
|
Oprac. Arkadiusz Skonieczny
Ostatnia modyfikacja 20-11-2018 23:43
