Kamienica ul. Chełmińska 14

Stare Miasto

ul. Chełmińska 14

 

Ranga zabytku:

 

Widok przed 1914 r.

Okazała kamienica późnogotycka z XV w., przebudowana destrukcyjnie na wielomieszkaniową czynszową w końcu XIX w. i następnie w okresie międzywojennym.

 

Pierwotnie należała do najbogatszych i największych toruńskich gotyckich kamienic patrycjuszowskich z fasadą szczytową i bogato dekorowaną blendami i wnękami, zbliżoną w typie do fasady kamienicy ul. Rabiańska 8. Reprezentowała typ kamienicy kupieckiej, tzw. domu-spichrza, charakterystycznego dla miast kręgu kultury hanzeatyckiej (zobacz: Toruń: Hanzeatyckie emporium).

 

Kamienica została destrukcyjnie przekształcona w końcu XIX w. na wielomieszkaniową czynszową. Zlikwidowano wtedy historyczny i tradycyjny układ wnętrz z charakterystyczną wysoką sienią podzieloną na dwie kondygnacje, na wyższych piętrach wydzielono małe mieszkania czynszowe. Jeszcze w okresie międzywojennym gotyckie detale elewacji przykrytre były warstwą XIX-wiecznego tynku. Następnych przekształceń doznała w 1938 r., kiedy m.in. dodano kolejne okna na wyższych kondygnacjach oraz zmieniono układ parteru z likwidacją gotyckiego portalu w osi fasady i zastąpieniem go dużą witryną, z dodaniem nowych wejść po bokach i korytarze.

Fasada kamienicy w części powyżej dawnej wysokiej sieni zachowała w dużej części oryginalny gotycki wygląd (odsłonięty spod tynku w 1938 r.), jednak bez rozbudowanego schodkowego szczytu, rozebranego w XIX w.

 

Po II wojnie światowej siedzibę tu miał Urząd Konserwatora Wojewódzkiego, a w latach 50. XX w. jeden z pierwszych w Polsce oddziałów Pracowni Konserwacji Zabytków.