en
POLECAMYDotknij Gotyku w Toruniu
POLECAMYZrób samodzielnie pierniki
POLECAMYZWIEDŹ TORUŃ Z KUFLEM PIWA!
POLECAMYPOZNAJ TWIERDZĘ TORUŃ

Kamienica Pod Lwem (Glazurowa; Rynek Staromiejski 36)

Kamienica ta stała w Rynku Staromiejskim na miejscu obecnego domu towarowego PDT, pod nr 36, sąsiadowała z Kamienicą Pod Gwiazdą. Dom ten, którego połowę w 1468 r. nabył ojciec Mikołaja Kopernika, Mikołaj Kopernik (drugą połowę domu posiadali Watzenrodowie - rodzina od strony żony Barbary), był przypuszczalnie prawdziwym miejscem urodzin wielkiego astronoma, w przeciwieństwie do tradycyjnie dziś uznanego Domu Kopernika przy ul. Kopernika 15 (dawniej ul. św. Anny). Jednym z argumentów na potwierdzenie tej tezy jest choćby to, iż Kamienica "Glazurowa" (zwana tak do ok. 1643 r.) była okazalsza od tej przy ul. św. Anny i tu właśnie rodzina Koperników najprawdopodobniej mieszkała. Ponadto, jak wykazał prof. Karol Górski, ten dom istniał i pozostał w świadomości Kopernika jako właściwy dom rodzinny. Po śmierci Mikołaja Kopernika seniora dom należał do wdowy i dzieci, a później był własnością Bartłomieja Gertnera, męża siostry Mikołaja. Patrz też: Gdzie naprawdę urodził się Mikołaj Kopernik.
 
W okresie średniowiecza posiadała fasadę pokrytą glazurowanymi cegłami (stąd pierwotna nazwa), podobnie jak do dziś zachowana fasada kamienicy przy ul. Żeglarskiej 5.
 
W połowie XVII wieku (ok. 1643 r.) kamienica otrzymała manierystyczną elewację ze szczytem z pięknym ornamentem typu niderlandzkiego, który wieńczyła figura lwa (odtąd nowa nazwa). Kamienica ta, jakich wiele było w Toruniu, reprezentowała styl manieryzmu niderlandzkiego, który był charakterystyczny dla Torunia (i także pozostałych wielkich miast pruskich: Gdańska i Elbląga) tego okresu, przeżywającego właśnie okres swojej świetności jako Respublica Thorunensis.
 
W 1880 roku kamienicę kupił żydowski kupiec M. S. Leiser, który niestety doprowadził do jej całkowitego zniszczenia w czasie przebudowy na obecną (dom towarowy) w 1906 roku.
Sąsiednia kamienica gotycka z fasadą z 1876 roku została przebudowana na obecną i włączona w obręb domu towarowego w 1906 roku, spalonego w 1984 roku, odbudowanego w roku 2000; charakter historyczny nowych kamienic utrzymano tylko na elewacjach w postaci nawiązania do stylu gotyku.

Dawna Kamienica Pod Lwem zachowała się na starych fotografiach i sztychach.
W 1906 roku w dawnej wysokiej sieni kamienicy odkryto gotyckie malowidła rycerzy idących na krucjatę oraz popiersie mężczyzny i kobiety z herbem zapewne właściciela kamienicy, w 1981 roku w zachowanym fragmencie muru po oficynie bocznej odsłonięto fragment malowidła króla (obecnie znajduje się w muzeum w Ratuszu Staromiejskim na wystawie Galeria sztuki gotyckiej). Świadczą one o nieprzeciętnej klasie kamienicy, która gdyby się zachowała byłaby jedną z wartościowszych i piękniejszych przykładów architektury gotyku i manieryzmu (o fenomenie toruńskich malowideł tutaj). Niestety i ta kamienica uległa modzie przebudowywania na przełomie XIX i XX w. bez poszanowania wartości zabytkowych.
 
 
Odkryty w 1981 r. i przeniesiony do Muzeum Okręgowego fragment średniowiecznego (XV w.)  malowidła ściennego z oficyny kamienicy.
 
   
Fragmenty renesansowego polichromowanego stropu z wysokiej sieni kamienicy, koniec XVI w. (postaci w medalionach) oraz stropu z XVIII w.
 
Oprac. Arkadiusz Skonieczny
 
drukuj  poleć artykuł
Ostatnia modyfikacja 09-02-2019 23:34
Booking.com

Twoja wycieczka

W Twojej wycieczce znajdują się miejsca:

    Sonda

    Które miejsca w okolicy planujesz odwiedzić będąc w Toruniu (max 3):