en
POLECAMYDotknij Gotyku w Toruniu
POLECAMYZrób samodzielnie pierniki
POLECAMYZWIEDŹ TORUŃ Z KUFLEM PIWA!
POLECAMYPOZNAJ WIELKĄ TWIERDZĘ TORUŃ

Na tropie drugiej Nieszawy

Na tropie drugiej Nieszawy
Dzisiejsza Nieszawa to niepozorna i niewielka miejscowość położona na zachodnim brzegu Wisły, 30 km w górę rzeki od Torunia (>>>). Jest to jednak w rzeczywistości trzecia Nieszawa. Dwie pierwsze istniały w średniowieczu w innych miejscach. Dzięki badaniom nieinwazyjnym archeolodzy natrafili właśnie na ślady, które mogą być pozostałościami po jednej z dawnych Nieszaw. Mało kto dziś wie, że miasto to było kiedyś ważnym punktem na mapie Polski. Historia Nieszawy sięga już XIII wieku, kiedy została nadana Krzyżakom przez Konrada I księcia mazowieckiego w 1228 roku (dziś miejscowość Mała Nieszawka). Na przestrzeni ponad 200 następnych lat lokalizacja miasta zmieniała się dwukrotnie. Po klęsce pod Grunwaldem, Krzyżacy zostali zmuszeni do zburzenia zamku, jednak już w 1424 roku Władysław Jagiełło ulokował Nową Nieszawę naprzeciwko Torunia. Tam również zaczęto budować zamek Dybów.
 
Nowa, dogodna lokalizacja przy jednym z najważniejszych szlaków handlowych sprawiła, że Nieszawa zaczęła się bardzo prężnie rozwijać i konkurować z Toruniem w pośredniczeniu w handlu Krakowa z Gdańskiem. W związku z tym miasto było kilkakrotnie najeżdżane, rabowane i niszczone przez mieszkańców Torunia. W 1460 roku ostatecznie uzyskali oni od Kazimierza Jagiellończyka przywilej, nakazujący zburzenie Nieszawy i przesiedlenie jej mieszkańców o 32 km w górę Wisły. Tam, na prawie chełmińskim, ulokowana została nowa, trzecia już Nieszawa, która istnieje do dziś.
 
Dzięki prospekcji lotniczej prowadzonej przez mgr Wiesława Stępnia w miejscu domniemanej historycznej lokalizacji miasta, udało się uchwycić i zadokumentować na zdjęciach szereg wyróżników wegetacyjnych. Świadczą one prawdopodobnie o obecności resztek średniowiecznych domostw będących pozostałością po dawnej osadzie. Jest to odkrycie ogromnej rangi, zwłaszcza jeśli chodzi o jego wartość naukową, ale również i o świadomość lokalnej społeczności.
 
Obiecujące wyniki tych badań, zaprezentowane w 2011 r. podczas międzynarodowej konferencji AARG (Aerial Archaeology Research Group) zaowocowały pomysłem wykonania dokładniejszych badań tego regionu.
 
Wiesław Stępień, razem z Aldoną i Aleksandrem Andrzejewskimi ze SNAP (Stowarzyszenie Naukowe Archeologów Polskich), a także Piotrem Wronieckim i Michałem Piszem – archeologami zajmującymi się badaniami nieinwazyjnymi – postanowili zrealizować projekt kompleksowych nieinwazyjnych badań weryfikacyjnych wspomnianego stanowiska.
 
- Pozytywne wyróżniki wegetacyjne, uchwycone na zdjęciach pana Wiesława Stępnia, prawdopodobnie odpowiadają reliktom podpiwniczeń domostw, które do 1460 roku stały na terenie drugiej Nieszawy. Wskazuje na to charakter anomalii oraz przesłanki historyczne – twierdzi Michał Pisz, który jest głównym koordynatorem projektu.
 
Planowane badania weryfikacyjne metodami nieinwazyjnymi (badania magnetyczne, elektrooporowe, zdjęcia lotnicze) pozwolą na najszybsze, najpełniejsze i bezinwazyjne, szerokopłaszczyznowe rozpoznanie przypuszczalnego terenu drugiej lokalizacji Nieszawy oraz jej najbliższych okolic. Pozwolą one również na jak najszybszą ocenę i zadokumentowanie obecnego stanu zachowania stanowiska, oraz jego zagrożeń (stanowisko znajduje się na terasie zalewowej Wisły) i pozwolą podjąć dalsze kroki związane z ochroną i konserwacją.
 
- Wiążemy duże nadzieje z tym stanowiskiem. Ujawnienie się tak wyraźnych wyróżników wegetacyjnych wróży również dobre wyniki badań geofizycznych – zarówno magnetycznych, jak i elektrooporowych – mówi Piotr Wroniecki.
 
Badania realizowane ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz łódzkiego SNAP, obejmują serię dalszych nalotów prospekcyjnych o różnych porach roku, a także szerokopłaszczyznowe badania geofizyczne oraz szczegółowe analizy przestrzenne, wraz z próbami odtworzenia archeologicznego krajobrazu tego miejsca.
 
Prace terenowe będą realizowane od sierpnia do października br.
Projekt objęty jest patronatem honorowym burmistrza miasta Nieszawy, mgr Mariana Tołodzieckiego.


(17.07.2012., za: Archeowieści)

 

drukuj  poleć artykuł
Ostatnia modyfikacja 21-11-2012 08:52
Booking.com

Twoja wycieczka

W Twojej wycieczce znajdują się miejsca:

    Sonda

    Które miejsca w okolicy planujesz odwiedzić będąc w Toruniu (max 3):