18 kwietnia w Toruniu

18 kwietnia 1791 r. uchwalono sejmową Ustawę o Miastach, która później weszła w skład Konstytucji 3 Maja. Ustawa wywołała w Toruniu i Gdańsku oburzenie w związku ze zrównaniem tych miast w prawach z miastami polskimi wobec teraz pogwałconego prawa nie podlegania ich władzom Rzeczypospolitej, a bezpośrednio królowi, co wynikało z dobrowolnego poddania się tych 2 miast królom Polski w 1454 r. pod warunkiem zachowania swych praw i wolności

Punkt 12 Artykułu II świadczył o próbie podporządkowania Torunia i Gdańska Rzeczypospolitej i mówił: "A miasta nasze Gdańsk i Toruń, gdy mieć będą prośby swe do Stanów, przez sekretarza swego do laski sejmowej one podawać będą, albo sami przez delegowanych, jeżeli zechcą, za danym od laski głosem, który nie ma im być odmówiony".

Podporządkowaniu temu Toruń i Gdańsk zdecydowanie i skutecznie opierały się. W Toruniu nie doszło do wprowadzenia zmian przewidzianych ustawą i nadal kultywowano tu (i w Gdańsku) tradycje wolnej republiki mieszczańskiej. Dowodzi to silnej pozycji politycznej Torunia i po raz kolejny w histori jego zdolności przeciwstawienia się władzy zwierchniej wobec niekorzystnych dla siebie rozwiązań.

► Zobacz więcej: Toruń w okresie przedrozbiorowym