Średniowieczne rękopisy dostępne na www
Dzięki dotacji Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu “Ochrona i cyfryzacja dziedzictwa kulturowego” w Bibliotece Uniwersyteckiej w Toruniu zdigitalizowano 19 rękopisów średniowiecznych, należących do wspólnego polsko-niemieckiego i europejskiego dziedzictwa.
Wybrane rękopisy pochodzą z przedwojennej Staats und Universitätsbibliothek Königsberg (Państwowej i Uniwersyteckiej Biblioteki w Królewcu). Są wśród nich obiekty o wyjątkowej wartości historycznej i artystycznej, zawierające „pomniki” średniowiecznej poezji niemieckiej: kodeksy z dawnych bibliotek krzyżackich oraz rękopisy z dawnej biblioteki katedralnej w Królewcu – obie grupy przejęte przez księcia Albrechta Hohenzollerna po sekularyzacji Prus Krzyżackich i umieszczone w nowo założonej Bibliotece Zamkowej w Królewcu (1540); ponadto rękopisy pozyskane przez Królewską (od 1918 r. Państwową) i Uniwersytecką Bibliotekę w Królewcu w XIX i na początku XX w.: włoski modlitewnik z końca XV w. (sygn. 85/I) z piękną miniaturą przedstawiającą Zwiastowanie, Sermones quadragesimales (Kazania wielkopostne) z biblioteki skasowanego w 1823 r. opactwa cystersów w Pelplinie (Rps 55/IV), Prawo starochełmińskie (Der alte Kulm) z XIV/XV w. (Rps 23/III) oraz niemieckojęzyczna Ewangelia Nikodema (sygn. Rps 11/I), dwa ostatnie zakupione przez Bibliotekę odpowiednio w 1862 i 1918 r.
Wśród rękopisów „krzyżackich” trzeba wskazać na kopie listów papieża Grzegorza VII (cztery pergaminowe karty) z końca XI wieku (Rps 86/II); „kieszonkowy” kodeks z tekstem Statutów zakonu krzyżackiego w j. niemieckim i francuskim powstały na początku XIV w. z inicjatywy wielkiego mistrza Karola z Trewiru, zdobiony oryginalną dekoracją filigranową (Rps 5/I); Kronikę ziemi pruskiej (Di Kronike von Pruzinlant) Mikołaja von Jeroschin z 2. połowy XIV w.: drugi najstarszy zachowany w całości rękopis kroniki (Rps 54/III); niemieckojęzyczny kodeks zpoetyckimi parafrazami ksiąg biblijnych: Hioba i Daniela, Legendą o Barlaamie i Jozafacie Rudolfa von Ems (zm. ok. 1248) oraz pieśnią ku czci Najświętszej Marii Panny z Pasjonału z miniaturami przedstawiającymi Daniela, Barlaama i Matkę Bożą (Rps 40/IV).
Do rękopisów o „katedralnej” proweniencji należą: Starsza kronika wielkich mistrzów zakonu krzyżackiegoz przełomu XV i XVI w. (Rps 20/II); kodeks z tekstem medycznym: Regimen sanitatis Jana Bononiensis z 1. poł. XIV w. (Rps 24/III), zbiór rękopisów prawa kanonicznego (m. in. Summa super quinque libros Decretalium Gregorii IX Henryka z Merseburga) - Rps 36/III; zbiór rękopisów teologicznych (m. in. Grzegorza Wielkiego Homiliae XL in Evangelia) – Rps 52/III oraz Henryka Bohic komentarz do IV. księgi Dekretałów papieża Grzegorza IX (Rps 65/V) z ciekawym inicjałem przedstawiającym scenę zaślubin.
Zachęcamy do podziwiania piękna formy i bogactwa treści średniowiecznych kodeksów ! Szczegóły tutaj.
15-01-2014
